TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM), Yükseköğretim Kalite Kurulu ve üniversitelerin bütçeleri ile 2020 yılı kesin hesapları üzerindeki görüşmeler sürdü.
Bütçeler üzerinde söz alan CHP Bursa Milletvekili Lale Karabıyık, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin yetersiz olmasının, bakanlığın sorumluluklarını yerine getirememesine neden olduğunu öne sürdü.
Bakanlık bütçesinin, merkezi yönetim bütçesi içindeki payının giderek azaldığını, bunun da vatandaşların eğitim harcamalarının artmasına neden olduğunu dile getiren Karabıyık, yapılan derslik sayısının yeterli olmadığını savundu.
Karabıyık, “İktidarınızın, gelecek nesilleri ideolojik olarak şekillendirme hedefi, iyi bir eğitim sisteminin önüne geçti.” dedi.
720 bin çocuğun eğitime erişiminde ciddi sorunlar olduğunu; 2,4 milyon öğrencinin EBA’ya ulaşamadığını söyleyen Karabıyık, “Özel okullarda görev yapan öğretmenlerin özlük haklarının çok kötü olduğunu biliyoruz. Özel okullardaki öğretmenler de en az devlet okullarındaki kadar ücret alabilmeli.” diye konuştu.
Karabıyık, atama bekleyen öğretmenlerin sorunlarının çözülmesi gerektiğini ifade etti.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, bakanlık bütçesinde atanamayan öğretmenler için pay ayrılmadığını söyledi.
Paylan, “Atanamayan öğretmenler intihar ediyorlar, isyan ediyorlar, ‘neden atanamadık’ diye. Siz onların derdiyle ilgili hiçbir şey söyleyemiyorsunuz. Oysa 200 bin öğretmeni hemen atayabiliriz.” dedi.
Okulların ihtiyaçlarının karşılanmadığını iddia eden Paylan, yoksul ailelerden ciddi oranda para talep edildiğini savundu.
Eğitimde fırsat eşitliği olmadığını dile getiren Paylan, bütçede, “eleştirel, özgür bireyler yetiştirilmesiyle ilgili bir perspektif olmadığını” belirtti.
“Yatırım bütçesi yeterli değil”
İYİ Parti Ankara Milletvekili Şenol Sunat, pandemi nedeniyle ortaya çıkan öğrenme kayıplarının, okullar açılmadan tespit edilip telafi programlarıyla tamamlanması gerekirken halen bu konuların ortada olduğunu görmekten üzüntü duyduğunu dile getirdi.
Sunat, yatırım bütçesi için ayrılan ödeneğin de yeterli olmadığını savundu.
İYİ Parti Trabzon Milletvekili Hüseyin Örs, yüksek öğretim sisteminde ciddi yapısal sorunlar olduğunu öne sürdü.
Yüksek öğretimde planlamada problemleri olduğunu belirten Örs, üniversite mezunu her 100 kişiden 34’ünü işsiz olduğunu, sadece üniversite bina sayısını artırmanın sorunu çözmediğini söyledi.
Örs, “Gittiğimiz her yerde gençlerimiz işsizlikten şikayetçi. Gençlerimizin umutlarını karartmayın ve umut satmaktan vazgeçin. İşsizler içindeki üniversite mezunu oranı AK Parti iktidarında katlanarak arttı.” dedi.
“Eğitime erişim arttı”
MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, eğitimin sürdürülebilir kalkınmanın en önemli unsurlarından birisi olduğunu vurguladı.
Bütçeden en büyük payın eğitime ayrılmasının, esasen eğitime, yatırımlarına ve çalışanlarına verilen önemin de bir göstergesi olduğunu belirten Aksu, şunları kaydetti:
“En temel kamu hizmetlerinden biri olan eğitim hizmetlerinin ülkemizin her yerinde, milletimizin her ferdi bakımından yaygın ve erişilebilir olması eğitimin ana amaçlarından biridir. Ülkemizde son yıllarda eğitimde beşeri ve fiziki kapasitenin artırılmasına yönelik önemli iyileşmeler kaydedilmiştir. Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 2020-2021 eğitim öğretim yılında ilköğretimde 16’ya, ortaöğretimde 13’e düşmüştür; derslik başına düşen öğrenci sayısı da ilköğretimde 23, ortaöğretimde ise 22 olmuştur. Eğitime yapılan yatırımlar sonucu, okullaşma oranında ciddi iyileşmelerle birlikte eğitime erişim de artmıştır. Önümüzdeki dönemde öğretmen nitelikleri başta olmak üzere eğitimin niteliğinin daha fazla arttırılması yönünde gayret gösterilmesi gerekmektedir.
Eğitim süreçlerinin daha nitelikli hale gelmesi yanında, eğitim-istihdam ilişkisinin dünyayla rekabet edebilecek, Türkiye’yi küresel bir güç, lider ülke yapacak nesillerin yetiştirilmesine katkı sağlayacak şekilde planlanması da ülkemizin geleceği açısından hayati önemdedir. Bu doğrultuda, öğretim programlarının düşünmeye, öğrenmeye ve öğretmeye odaklı; bilgiye erişen, bilgiyi analiz edip işleyerek değer süreçlerine aktaran, ekip çalışmasına uyumlu bireylerin yetiştirilmesi hedeflerine dönük olarak ele alınması gerekmektedir. Eğitimin her kademesinde müfredatın, milli ve çağın gereklerine uygun bir şeklide planlanması ve uygulanması esas olmalıdır. Gençlerin, fırsat eşitliği çerçevesinde eğitim imkanlarından yararlanmaları sağlanarak eğitim düzeyi yükseltilmelidir. Vasıflı insan gücü ihtiyacını karşılamak amacıyla mesleki ve teknik eğitim ile iş gücü piyasası arasındaki bağı güçlendirecek mekanizmalar devre ye sokulmalıdır.”
“Okul mimarisi çocuklarımızla barışık hale getirildi”
AK Parti Sinop Milletvekili Nazım Maviş, AK Parti iktidarlarının bütçelerinde rakamların arkasında hep bir felsefe olduğunu; her bütçede en büyük payın eğitime ayırılmasının, bütçenin bütününe hakim olan felsefenin bir göstergesi olduğunu ifade etti.
“Her seferinde bütçede en büyük payı eğitime ayırmamız, bizim eğitime olan inancımızın temel göstergesi ve sonucudur.” diyen Maviş, “Güçlü, büyük bir Türkiye hedefimizin yolunun eğitimden geçtiğine inandığımızın bir göstergesidir. Güçlü ve büyük Türkiye’yi inşa etme kararlılığımızın sonucu olarak her zaman her bütçede en büyük payı eğitime ayırdık. Yine bu bütçe de de bütçeden en büyük payı eğitime ayırmış bulunuyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Sosyal ve ekonomik kalkınmada sahip olunan en önemli zenginliğin insan kaynağı olduğunu dile getiren Maviş, “Bu nedenle, AK Parti iktidarlarının önceliği hep eğitime yönelik yatırımlar olmuştur. Geleceği inşa etmenin eğitimi inşa etmekten, okulu ihya etmekten geçtiğine inandık ve bu inancımızın sonucu olarak bütçelerimizde eğitim bütçesini öncelikli hale getirdik.” diye konuştu.
İktidara geldiklerinden bu yana eğitim politikalarını 4 temel hedef üzerine bina ettiklerini anlatan Maviş, şöyle devam etti:
“Bunlardan birincisi, eğitimde kaliteyi artırmak oldu. Bunun için öncelikle derslik sayısını artırdık. İktidara geldiğimiz günden bu yana yaptığımız dersliklerle, yaptığımız yatırımlarla eğitimde kaliteyi artırmanın birinci ögesi olan derslik sayısını yükselttik. Okullarımızın fiziki koşullarını iyileştirdik, okullarımızı teknolojiyle donattık; bilgisayarla, etkileşimli tahtalarla, EBA’yla, internetle ve Fatih Projesi’yle akıllı tahtalar ve tabletle okullarımızı tanıştırdık. Son bir kaç yıldır da tasarım ve beceri atölyeleriyle okullarımızda öğrencilerimizin beceri kabiliyetlerini geliştirecek, eleştirel düşünme yeteneklerini artıracak, kendi kendilerine iş yapma becerilerini artıracak, ekip olarak iş yapma becerilerini artıracak bir okul tasarımı ürettik ve bunun sonucu olarak da tasarım ve beceri atölyelerini okullarımızda inşa ettik. Okul mimarisini değiştirdik. Okullarımız artık çocukların sıkılarak gittiği mekanlar olmaktan çıkartıldı. Sosyal donatı imkanlarıyla birlikte, derslikleriyle birlikte öğrencilerimizin zevkle ders aldıkları, mimari tasarımlara kavuşturularak okul mimarisi çocuklarımızla barışık hale getirildi.”
Maviş, öğretmenlerin özlük haklarını iyileştirdiklerini, geçmiş dönemlerle kıyaslanamayacak kadar iyileştirmeler yapıldığını, öğretmen sayısını artırdıklarını, müfredat değişiklikleriyle eğitimin içeriğini çağın gerektirdiği yeniliklerle ve uluslararası kabullerin ortaya koyduğu becerilerle donatmak suretiyle yenilediklerini söyledi.
” Hatay’ın demografik yapısı değişebilir”
CHP Hatay Milletvekili Serkan Topal, AK Parti iktidarlarında kaç Milli Eğitim Bakanı değiştiğini herkesin çok iyi bildiğini, bunda, komisyon üyelerinin eleştirilerini göz önünde bulundurmamanın etkili olduğunu dile getirdi.
Topal, “Sizi başarılı olun, öğretmene, öğrenciye, ülkeni geleceğine sahip çıkın ve millet sizi böyle bir bakan olarak ansın. 3 bin 600 ek göstergeyi Cumhurbaşkanı söz verdi, bunu hatırlatmanızı talep ediyoruz öğretmenlere adına.” dedi.
Topal, Suriyeli sığınmacılar dolayısıyla ileriki günlerde Hatay’ın demografik yapısının değişebileceğini söyledi.
