Türkiye’de 2000’li yıllarda görülmeye başlanan kene vakalarında, birçok ilde önceki yıllara göre büyük bir artış var. Uzmanlar KKKA hastalığı coronavirüsten farklı olarak daha ölümcül olduğunu belirterek özellikle tarım alanında çalışanların risk altında olduğunu ve çok dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.
TOKAT
Kenelerden insanlara geçen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığının Türkiye’de ilk olarak 2002 yılında görüldüğü Tokat’ta kene vakalarında önceki yıllara göre artış yaşanıyor. Nisan ayından itibaren Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Hastanesine başvurarak tedavi gören 30’un üzerinde hastadan durumu ağır olan bir kadın geçtiğimiz ay hayatını kaybetti. Erbaa ilçesinden geldiği öğrenilen hasta köyünde toprağa verildi. Hastaneye başvuran 30’un üzerinden hastadan ise 9’unun enfeksiyon hastalıkları servisinde tedavisi devam ediyor.
Turhal ilçesine bağlı Çayıraltı Köyünde çiftçilik yapan 4 çocuk babası Ahmet Saçar (65) ise aniden yüksek ateş, kusma ve ishal şikayetleri ile hastaneye başvurdu. Saçar’ın yapılan tetkiklerinde kan değerlerinin düşmesi sonucu KKKA teşhisi konularak tedavisine başlandı. Yaklaşık 10 gün sonra iyileşen Saçar’ın taburcu işlemleri başlatıldı.
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Zafer Parlak, durumu çok ağır seyreden hasta bulunmadığını kaydetti. Geçen yola göre kene vakalarında artış olduğuna dikkat çeken Parlak, “Bu yıl vakalar geçen yıla göre kısmen daha erken başladı. Nisan ayında KKKA vakalarını görmeye başladık. Corona virüs (Covid-19) süreci ile mücadele ederken KKKA hastaları da gelmeye başladı. Farklı servislerde farklı tedavisi gereken hastaları sıkı yoğun bir çalışma ile takip ederek sağlıklarına kavuşturduk” dedi.
KAYSERİ
Kayseri’de şu ana kadar 7 vaka oldu. Hastalardan ikisi hayatını kaybetti.
Prof. Dr. Orhan Yıldız, kene ısırması sonucu oluşan KKKA hastalığının yeni bir hastalık olmadığını söyledi. Hastalığın 2000’li yılların başında Türkiye’nin gündemine geldiğini kaydeden Prof. Dr. Yıldız, 2 yıldır vaka sayılarının azalmasına rağmen, hastalığın bu yıl hızlı artış gösterdiğini belirtti. Prof. Dr. Yıldız, “Bunun sebebini bilemiyoruz. Bu yıl biz insanları coronavirüs tedbirleri nedeniyle evde olur düşüncesi ile beklemiyorduk. Ancak öyle bir şey olmadı. Her yıl nisan ve ekim ayları arasında bu hastalık aktif görülürdü. Özellikle haziran ve temmuz en aktif olduğumuz dönemdir. Havanın sıcaklığı nedeniyle hem de insanların bağ veya bahçe işleriyle uğraştığı, doğada çok fazla bulundukları bir dönemdeyiz. Tokat kene için bilinen bölgelerin başında geliyor. Bu Çorum, Sivas, Yozgat, Erzincan’a kadar uzanan Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki vadilerde ortaya çıkan bir hastalıktır” dedi.
Prof. Dr. Yıldız, bu yıl Kayseri’de şimdiye kadar 7 vaka olduğunu belirterek, “4’ü Erciyes Üniversitesi’nde, 3’ü Şehir Hastanesi’nde tedavi gördü. Hastalardan 2’sini kaybettik. KKKA hastalığı coronavirüsten farklı olarak daha ölümcüldür. Özellikle tarım alanında çalışanlar risk altında. Benzer durum piknikçi ve dağcılar için de söz konusudur. Tarım ve hayvancılık alanında çalışma yapanlar kapalı giysi tercih etmeliler. Pantolonun paça içerisine sokulması iyi bir önlemdir. Kene uçan bir hayvan değil, sizin bulunduğunuz ortamda varsa hayvanlarda veya ağaçlarda, oradan size sıçrayabilen bir hayvandır. Kapalı tutmak gerekir. Kısa kollu giysiler giymemek gerekir. Bu tür riskli yerden ayrılınca mutlaka kene açısından tüm vücudun kontrol edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
SİVAS
Sivas’ta kene ısırması soncu KKKA tanısı konular hasta sayısı yaklaşık 100’e ulaştı, geçtiğimiz yıl, yıl boyunca görülen vaka sayısına bir ayda ulaşıldı. Neredeyse Kovid-19’u unutturan artış, bilim adamlarını da şaşırttı.
Sivas’ta geçtiğimiz yıl kene ısırması sonucu hastaneye başvuran 120 hastaya Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) tanısı konulurken yaklaşık 10 kişi bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmişti. Bu yıl erken görülmeye başlayan KKKA vakalarında 5 kat artış görüldü ve yaklaşık 100 vaka tespit edildi. Tedavi altına alınan 2 kişi ise hayatını kaybetti. Uzmanlar, kenenin öldürücülük özelliğinin Kovid-19’a göre üç kat daha fazla olduğunu vurguladı.
ERZİNCAN
Erzincan’da bu sene son 1 ay içerisinde 17 hasta Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı şüphesiyle tedavi gördü. Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Faruk Karakeçili, hastalığın özellikle ülkemizde Orta Anadolu ve Doğu Karadeniz’in Orta Anadolu’ya komşu illerinde kümelendiğini söyledi.
Doç. Dr. Faruk Karakeçili, “Hastanemize Erzincan’ın ilçeleri ile birlikte çevre illerden (Tunceli, Gümüşhane, Bayburt, Giresun, Bingöl) başvurular olmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda genellikle Nisan ayında, hatta bazı yıllar Mart ayından itibaren hasta görmeye başlardık. İlk vakalardan sonra hava şartlarına bağlı olarak özellikle Temmuz sonuna kadar vakaların devam edeceği kanaatindeyiz” dedi.
NE YAPMALI, NE YAPMAMALIYIZ?
Vücuda yapışan kenenin ezilerek ya da kesinlikle elle çıkarılmaması gerekiyor. Yakarak çıkarmak da her zaman hatalıdır. En yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli. Kenenin tutunduğu kafasından itibaren bütün halinde bir parça bile içeride kalmayacak şekilde çıkarılması gerekir ki en az bulaş söz konusu olsun.
BU HASTALIK İLE CORONAYI NASIL AYIRIRIZ?
KKKA’da kanamalar başlıyor. Vücutta kırmızı renkli döküntüler oluyor. Gözlerde şişkinlik olabiliyor. Diş eti kanamaları ve vücudun çeşitli bölgelerinde morarmalar gibi çok daha ağır tablolar yaşanıyor. Kan tahlilleri ile hızla birbirinden ayrılabiliyor. Hastalıkta en belirgin şey ise kene teması.
