Yapılan bir araştırma, dünya nüfusunun yüzde 14’ünü oluşturan zengin ülkelerin 2021 için öngörülen aşı dozlarının yarısından fazlasını rezerve ettiğini ortaya koydu. Bu nedenle gelir düzeyi düşük birçok ülkenin en erken 2022’de aşı alabileceği belirtiliyor. British Medical Journal dergisinde sonuçları yayımlanan bir araştırmaya göre dünya nüfusunun en az beşte birinin 2022 yılına kadar koronavirüs aşısına erişimi olmayacak. Zengin ülkelerin 2021 için öngörülen potansiyel aşı dozlarının yarısından fazlasını rezerve ettiğine dikkat çekilen araştırmada, bu ülkelerin dünya nüfusunun sadece yüzde 14’ünü oluşturduğu kaydedildi.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’ne bağlı Bloomberg Kamu Sağlığı Fakültesi’nin araştırmasında, dünyanın önde gelen 13 aşı üreticisinin 2021’deki üretim hedeflerine ulaşması ve aşıların etkili ve güvenli olması durumunda bile daha yoksul ülkelerin aşı beklemek zorunda kalabileceği uyarısı yapıldı.
Kasım ayı ortasına kadar kamuoyuna açık bilgilerin analizine dayanan araştırmaya göre dünya çapında yaklaşık 7 milyar 400 milyon doz aşı rezerve edilmiş durumda. Aşıların çoğunda bir kişiye iki doz yapılması gerektiği için bu miktar, 3 milyar 700 milyon insanın aşılanabilmesi anlamına geliyor.
Araştırmada zengin ülkelerden Kanada’nın kişi başına dört dozu güvenceye aldığı, ABD’nin her vatandaşı aşılamaya yetecek miktarda rezerv yaptığı, diğer zengin ülkelerin de tüm nüfusa yetecek aşı dozlarını garantilediği belirtildi.
Endonezya gibi daha yoksul ülkelerde ise rezerve edilen doz miktarının ancak iki kişiden birine yeteceğine dikkat çekildi. Araştırmada ayrıca bazı aşıların aşırı düşük sıcaklıklarda depolanması zorunluluğunun daha yoksul ülkelere ek yük getireceği vurgulandı.
Araştırmacılar, Dünya Sağlık Örgütü’nün aşıların dünyada adil bir şekilde dağıtımı için oluşturduğu Covax girişimine 180’i aşkın ülkenin katıldığına, ancak ABD ve Rusya’nın henüz girişime dahil olmadığına da dikkat çekti. Araştırmada zengin ülkelerin daha yoksul olanlara aşı kapasitelerini nasıl kullandıracakları konusunun da belirsizliğini koruduğuna işaret edildi.
Araştırma sonucunda aşılara dünya çapında adil erişimin desteklenmesi için daha fazla şeffaflık ve sorumluluk çağrısı yapıldı. Araştırmacılar, bunun bir küresel sağlık sorunu olduğuna dikkat çekerek dünya çapında aşıya dengeli erişimin sağlanamaması durumunda ülkeler arasındaki ticaret ve seyahatlerin de olumsuz etkileneceğini vurguladı.
