Perakende satış hacmi Ekim ayında hem yıllık hem de aylık olarak yalnızca tekstil sektöründe geriledi. Sektör temsilcileri durgunluğu aylar öncesinden hissettiklerini belirtirken işten çıkarmaların yoğun şekilde başladığına dikkat çekti.
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Meclis Başkanı Şeref Fayat kış sonuna kadar hazır giyim sektöründe satışlarda yavaşlamanın devam edebileceğini belirtti. Öte yandan fiyatlarda kısıtlı artış olabileceğini ancak gerileme beklemediğini ifade ederken nedenini ise şu sözlerle açıkladı: “Asgari ücret ve olası bir kur artışında genel giderler yükselecek. Diğer taraftan hammaddelerde önceden yapılmış kontratlar var.”
Sektörde üreticilerin yoğun istihdam kaybından endişeli olduğunu söyleyen Fayat, “Tekstil sektöründe yoğun bir işten çıkarma var. Enflasyonun altında bir kur seviyesi sürdürülemez. Finansman desteği olmazsa emek yoğun sektörde bu maliyet artışını karşılayamayan şirketlerde daha yoğun istihdam kaybı yaşanabilir. Kur seviyesinin tutulacağına yönelik öngörüsü olan firmalar, işler durgun olduğu için çıkarmaları yeni yıla bırakmadan yapabilirler” dedi. Fayat işten çıkarmaların nedeninin asgari ücret artışının yaratacağı maliyetler olduğunu belirtti. Resesyon nedeniyle talebin ucuz ürüne yönelik olduğunu da belirten Fayat, “Sektör olarak aldığımız basit işleri bile Bangladeş, Pakistan, Çin gibi ülkelere kaptırdık” dedi.
“İşten çıkarmalar artacak”
Denizli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Selim Kasapoğlu, Denizli’nin tekstil kenti olduğunu ve ihracatını bu alandan beslediğini belirtirken küçülme amaçlı işten çıkarmaların başladığına dikkat çekti. “Yılbaşı öncesi firmalar yeni maliyetlerle karşılaşmamak için çalışan sayılarını azaltıyorlar. Tekstil sektöründe istihdamda gerileme göreceğimiz kesin” diyen Kasapoğlu, sektörde görünümün enerji fiyatları ve durgunlukla Temmuz sonrasından itibaren kötüleşmeye başladığını belirtti.
Firmaların 2-3 aydır zararlarını finanse edip yönetmeye çalıştığını da söyleyen Kasapoğlu şunları ifade etti: “Gidişatta değişim olmamasıyla Kasım’da ve Aralık’ta istihdamda düşüşler olmaya başladı. Tekstil ihracatçıları yılbaşından sonra dolar artmadığı için maliyetlerini dolar bazında artıracaklar. Halihazırda resesyon var ve Türkiye zaten rekabet edemez hale geldi. Satışlarda artış olmadığını gören firmalar daha fazla küçülmeye gider”
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Yönetim Kurulu Üyesi İsmail Gülle, tüketicinin gıda ve ulaşım ihtiyaçlarına öncelik vermesi nedeniyle fiyatların düştüğünü belirtti.
Bu sürecin resesyon baskısıyla sürebileceğini belirten Gülle, 2023 yılında giyimden enflasyon sepetine katkı gelmeyeceğini söyledi. Kısa vadede ürünlerin fiyatlarında artış öngörmediklerini, talebin yavaşlamaya devam etmesiyle etiket fiyatlarının yüzde 10-15 gerileyebileceğini de ifade etti.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya, satışların gelecek ilk çeyrekte düşmesini beklediklerini söyledi. Satışlardaki düşüşte ise yazın bitmesiyle azalan turist sayısının etkili olduğunu belirtti. Kaya işler dursa dahi hammadde ve işçilik maliyetleri nedeniyle ürün fiyatlarının çok fazla gerilemediğine dikkat çekti. Kaya, “İşler durduğu zaman fiyatlar da çok geriye gelmiyor. Ürünün hammadde ve işçilik maliyeti var. Fiyatlarda yukarı yönlü ivme beklemiyoruz. 2023 yılında hazır giyimde perakende satışlarında durgunluk sürecek” diye konuştu.
“Gelecek 6 ay için ümitli değiliz”
Konfeksiyon Yan Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murat Özpehlivan, perakende satışlardaki düşüşün 3-4 ay öncesinde hissedilmeye başladığını söyledi.
Özpehlivan, Avrupa’da enerji fiyatlarındaki artışın Türkiye’deki siparişlere düşüş olarak yansıdığını belirtirken, “Gelecek 6 ay için ümitli değiliz. Yılın son çeyreği bizler açısından karlılığın en düşük seviyeye indiği dönemdi. Fiyatların düşmesine yönelik ışık görmüyoruz. İhracatta yaşanan yavaşlama bizler için asıl sorun. Bizleri zor bir dönem bekliyor” dedi.
