Türkiye’nin verimli topraklarına sahip Doğu Akdeniz’de, narenciye başta olmak üzere çok sayıda meyve çeşidine zarar veren Akdeniz meyve sineğine karşı yürütülen çalışmalar olumlu sonuç veriyor. Türkiye’nin verimli topraklarına sahip Doğu Akdeniz’de, narenciye başta olmak üzere çok sayıda meyve çeşidine zarar veren Akdeniz meyve sineğine karşı yürütülen çalışmalar olumlu sonuç veriyor. Önemli tarım merkezlerinden Adana, Mersin, Hatay ve Osmaniye’de, narenciye ürünlerinin yanı sıra kayısı, şeftali, nektarin, yenidünya, erik, ayva, armut, elma, incir, Trabzon hurması ve nar gibi ürünlere de zarar veren Akdeniz meyve sineğiyle mücadele sürüyor.
Önlem alınmadığı takdirde yüzde 100’e varan ürün kaybına neden olan Akdeniz meyve sineğiyle mücadele kapsamında bölgede belirlenen noktalara tuzak yerleştiriliyor, haftalık sayım yapılıp sonuca göre aylık rapor hazırlanıyor. Rapor durumuna göre, tehdit oluşturan zararlının ürün kaybına yol açmaması için kamu kurumları ve çiftçiler, Akdeniz meyve sineğiyle mücadele için eşgüdümlü çalışma yürütüyor. Bölgede, zararlı sineğe karşı ortak çalışmalarla ilaçlama yapılıyor, üretici için bilinçlendirme faaliyeti gerçekleştiriliyor. Doğu Akdeniz’de son yıllarda gerçekleştirilen kararlı mücadele, çiftçilerin ürün kaybının önüne geçiyor. Böylece hem ülke ekonomisi açısından önemli sonuç elde ediliyor hem de çiftçiler ürünlerini zarar görmeden hasat edip yurt içi ve yurt dışına pazarlıyor. İhracatı olumsuz etkiliyor Adana Tarım ve Orman Müdürü Muhammet Ali Tekin, AA muhabirine, Akdeniz meyve sineğinin özellikle turunçgil ve sert çekirdekli meyvelere önemli zararlar verebildiğini söyledi. Akdeniz meyve sineğinin, ihracata olumsuz etkisini anlatan Tekin, “Akdeniz meyve sineği görüldüğü zaman ülkeler ihracatını kapatıyor. Bununla mücadele bu kadar önemli. Narenciyede Türkiye üretiminin yaklaşık yüzde 30’unu biz yapıyoruz. Ürünlerin birçoğu ihracat için üretilen ürünler. Akdeniz meyve sineği, ihracatta toleransın sıfır olması nedeniyle bizim için çok önemli bir konu.” ifadelerini kullandı. Tekin, Akdeniz meyve sineğinin yaşam döngüsünün yıl boyu devam ettiğini belirterek, “Akdeniz meyve sineğinin takibi ve mücadelesiyle ilgili kararlarımızı aldık. Bu yıl bu kararlar doğrultusunda takibini yapıp mücadele edeceğiz.” dedi. Adana’da 125 noktada 250 Akdeniz meyve sineği tuzağı bulunduğunu vurgulayan Tekin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu sinekler tuzağa gittiğinde yapışıyor. Bunların sayımını yapıyoruz. Tehlike oluşturup oluşturmadığını, mücadele gerekip gerekmediğini bu tuzaklardan aldığımız sayılara göre takip ediyoruz. Haftalık takip ediyoruz, aylık raporlar alıyoruz ve bakanlığa bildiriyoruz. Gerçekten mücadele gerektiren bir durum olduğunda sahaya iniyoruz. Verilerimiz 2018’e göre iyi. 250 tuzağın ortalaması 2018’in Haziran ayında 500’ün üzerindeydi. Bu yıl mayıs ayında 250 tuzağın ortalaması 4. Bazı bölgelerde 10-15’e kadar sayılar yükselmiş. Oralarda da tedbirlerimizi alıyoruz. Bu mücadeleyi yapmadığımız zaman çiftçimizin maliyetleri oldukça yükseliyor. Onun için bakanlık ve valilik olarak bu işi önemsiyoruz. Özellikle Akdeniz bölgesinde bunun mücadelesini bütün ekiplerimizle veriyoruz. Adana’da haziran ayından itibaren 50 ekiple mücadele ediyoruz.”
“Hem kısır böcek hem tuzak teknikleri ihracata olumlu katkı sağlayacak” Ulusal Turunçgil Konseyi Başkanı Kemal Kaçmaz da Akdeniz meyve sineği ile mücadelede Doğu Akdeniz’de önemli çalışmalar yapıldığını kaydetti. Mersin’de 13 ilçede tuzak tekniğiyle Akdeniz meyve sineğinin potansiyelinin takip edildiğini aktaran Kaçmaz, “Mersin Tarım ve Orman Müdürlüğünce yapılan takip projesi var. 13 ilçede yaklaşık 200 tuzak var. Tuzaklarla Akdeniz meyve sineği takibi, popülasyonu çoğalan bölgelerde de toplu mücadele yapılıyor. Bundan çok iyi neticeler alındı.” diye konuştu. Bu mücadelenin yanı sıra 2022’de kısır böcek tekniği uygulamasına geçileceğini bildiren Kaçmaz, şu bilgileri verdi:
“Tarım ve Orman Bakanlığı bu uygulamanın hayata geçirilmesi için Uluslararası Atom Enerjisi Kurumuna projeyi gönderdi. Bu kurum projeyi tasdikledi. Ülke genelinde 2022-2025 yıllarında kısır böcek tekniği uygulaması hayata geçirilecek. Bu bizim için son derece önemli bir gelişme. Bu proje hem çevrenin korunmasına hem de daha kaliteli üretim yapılmasına vesile olacak. Kalıntı riski de ortadan kalkacak. Üreticimiz ve ihracatçımız bu projenin bir an önce hayata geçirilmesini bekliyor. Bu proje hayata geçtiğinde Türkiye daha rahat ürün ihraç edecek. Bu uygulamayı yapan ülkelerde yüzde 90 başarıya ulaşıldığı görüldü. Hem kısır böcek hem tuzak teknikleri ihracata olumlu katkı sağlayacaktır.” Mücadeleyle Akdeniz meyve sineği sayısı çok azaldı Hatay Tarım ve Orman Müdürü Ergün Çolakoğlu, Akdeniz meyve sineğinin ihracatta sıfır toleranslı olduğuna dikkati çekti. Bu sinekle mücadele için 15 ilçede 19 noktada 39 personelle takip yaptıklarını dile getiren Çolakoğlu, monitör tuzaklarda görülen sinek sayılarını bakanlığa bildirdiklerini, yoğunlaşma varsa oralarda ilaçlama yaptıklarını anlattı. Bu sinekle mücadelede her kesime görevler düştüğünü belirten Çolakoğlu, 2018’de il genelinde Akdeniz meyve sineği yoğunluğunun olduğunu ancak uygulanan eylem planıyla sinek sayısının çok azaldığını ifade etti. Tuzak dağıtımı gerçekleştirildi, üretici için bilgilendirme toplantıları yapıldı Osmaniye İl Tarım ve Orman Müdürü Recep Bulut ise Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan Akdeniz Meyve Sineğiyle Mücadele Projesi kapsamında Adana, Hatay ve Osmaniye’nin pilot il olarak belirlendiğini hatırlattı. Bu kapsamda 2015-2019’da Osmaniye’deki meyve üreticilerine dağıtılmak üzere Akdeniz meyve sineği tuzağı dağıttıklarını belirten Bulut, “Bu mücadeleyle hem iç piyasaya hem de yurt dışına ihraç edilen ürünlerde meyve sineği ve bu zararlıyla mücadelede kullanılan kimyasal ve maddelerin kalıntılarının kalmaması için yoğun bir çalışma gerçekleştirildi. Tuzakla zararlıyı yakalamanın rekolteye etkisinden çok, ürünlerde Akdeniz meyve sineği kalıntısını kimyasal ve toksik (zehirli) madde kullanmadan engelleyebilmek amaçlanıyor.” ifadelerini kullandı.