Geçtiğimiz yıl 104.292 engelli vatandaşımız bu ÖTV istisnasından yararlandı. 35 milyar TL tutarında ÖTV’nin tahsilinden vazgeçildi. Çok sayıda kişinin yararlandığı bir istisna olması ve bütçe gelirlerine etkisinin de yüksek olması nedeniyle, ÖTV istisna uygulamasında yapılacak değişiklikler oldukça önemli.
Mevcut durumda engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk defa iktisap edilen binek otomobillerden ÖTV alınmıyor. Engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler için, taşıtın özel tertibatlı olması ve malul veya engellinin taşıtı bizzat kullanması şartı aranmıyor.
Engellilik derecesi %90’dan az olan engelliler de aynı şekilde beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk defa iktisap ettikleri binek otomobiller için ÖTV istisnasından faydalanabiliyor. Ancak bunun için taşıtın, özel tertibatlı olması ve malul ve engelli tarafından bizzat kullanılabilecek durumda olması şart.
Belirlenen şartların sağlanması durumunda içinde bulunduğumuz 2024 yılı için, hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedeli 1.591.200,00 TL’nin altında olan binek otomobillerin, malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den istisna.
Mevcut uygulamada ÖTV ödenmeden istisnalı olarak alınan aracın mirasçılara veraset yoluyla intikalinde ÖTV aranmıyor. Ancak veraset yoluyla ÖTV uygulanmaksızın varislere intikal eden aracın, murisin istisnadan yararlandığı tarihten itibaren beş yıllık süre geçmeden varisler tarafından istisnadan yararlanamayanlara satışı veya devrinde ÖTV aranıyor.
Malul ve engelliler tarafından ÖTV’den müstesna olarak satın alınan taşıtların, alım tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra istisnadan yararlanamayanlara satışında ÖTV aranmıyor. Ancak taşıtın, alım tarihinden itibaren beş yıl geçmeden istisnadan yararlanamayanlara satışında da ÖTV aranıyor.
Maliye Bakanlığı kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre engelli vatandaşlar için sağlanan bu ÖTV avantajı kaldırılmıyor. Ancak uygulamada karşılaşılan bazı suiistimallerin önüne geçilebilmesi amacıyla bazı düzenlemeler yapılıyor.
Bu düzenlemelerden birisi, istisnadan yararlanma süresinin 10 yıla çıkarılması. Böyle bir düzenleme yapılması durumunda, beş yılda bir olan araç satın alma süresi on yıla çıkacak ve istisnalı olarak satın alınan araç on yıl boyunca satılamayacak. 10 yılı içinde satılırsa ÖTV ödenecek.
Yapılması planlanan diğer bir düzenleme ise istisnalı olarak alınan aracın mirasçılara intikalinde, ÖTV’nin mirasçılardan aranması. Yani araç sahibi engellinin on yıllık süre içinde vefat etmesi durumunda ödenmeyen ÖTV’yi, mirası reddetmemiş mirasçılar ödeyecek.
Konu ile ilgili ayrıntılar elbette Kanun tasarısı Meclise sevk edilince netleşecektir. Ancak yapılacak değişikliklerin mevcut durumu etkilemeyeceği, değişiklikler yasalaştıktan sonra yapılacak araç alımları için geçerli olacağı öngörülüyor.
